قانع بصیری در ادامه درباره روش تحلیلی خود در کتاب «تاریخ تحلیلی صنعت در ایران» گفت: در این کتاب من با ابداع «نظریه تمدن‌های چهارگانه» به تحلیل تاریخ صنعت پرداخته‌ام. این نظریه با استفاده از مساله چهار عنصر اصلی سازنده جهان، یعنی آب، باد، خاک و آتش از دیدگاه فلاسفه پیشاسقراطی، طرح شده است.

هر چه درباره گردشگری بنویسید و هر راه­ حلی که ارائه دهید فایده ای در توسعه گردشگری نخواهد داشت مگر آن­که به موضوع مهم فضای ارتباطی توجه کنید. غرض از فضای ارتباطی آن حوزه از زمان و مکانی است که آدمیان قادر اند اوقات فراغت خود را در ارتباط با یکدیگر طی کنند. فضایی است مالامال از تبادل خواسته­ ها و داشته­ ها. میدانی است که بسته به نوع فضای خود شرایط لازم را برای هر فرد علاقه­ مند به فعالیت در آن میدان فراهم می­ آورد. در چنین فضایی هر فرد می­ تواند با حضور خود، داشته­ ها و ساخته­ ذهنی و دستی خود را عرضه کرده و در عین حال از شرایط مناسب برای خلق راه جدید و عرضه استعداد خود بهره جوید.

بسیار می­ گویند که حافظ به سفر چندان علاقمند نبود. ظاهرا بیت فوق هم چنین می­گوید حافظ حتی آرزوی برانداختن نابودی ره و رسم سفر را دارد. اما آیا بواقع چنین است؟ برای پاسخ به این پرسش باید پرسش­های دیگری را مطرح کنیم. زیرا می­دانیم چند نوع سفر وجود دارد. سفری کیهانی و بیرونی و در مقابل سفری درونی و معنوی، اگر چنین است در این میان حافظ از چه نوع سفری بیزار است. اگر سفر را حرکت از حوزه­ای به حوزه دیگر تعریف کنیم، آنگاه می­توانیم دو نوع سفر کاملا متمایز را به همراه انواع مختلف سفرهای ترکیبی مورد بررسی قرار دهیم، اینان عبارتند از:

روزگاری بود که فرار از محل کار و باصطلاح «فلنگ را در نیمه کار بستن»، در رفتن، یا دیر رسیدن بر سر کار و یا حضوری همراه با بیکاری بسادگی مسیر نمی­شد. یکی از علل مهم که نمی­گذارد این بهانه­ ها ظاهر شوند وضه کوچه­ ها و خیابان­ها بود. بدین معنی که نه ترافیکی وجود داشت و نه آلودگی و غش کردن­های ناگهانی ماموری در حین اجرای ماموریت خود. امروز وضع چنین نیست از محل کار و یا خانه که بیرون می­زنی و می­خواهی چند کار در چند محل تهران بپردازی، تقریبا معلوم است که حتی انجام یکی آن کارها هم چندان ممکن نیست. بهتر است ماجرایی را دنبال کنیم.

زمان به صورت مختلفی ظاهر می­ شود. اما دو صورت آن بسیار مهم­اند. یکی زمان فیزیکی یا زمان مقدر یعنی همان اکنون هایی که مستقل از ما در حال گذر است و سرانجام ما را می­بلعد و دیگر آن زمان که در مساحت شناختی درک می­کنیم. در این شماره و شماره­های بعدی به موضوع زمان می­پردازیم. به­ویژه توجه داشته باشیم که اختراع ساعت و جهانی شدن کاربرد آن بر سرعت ارتباطات و مبادلات میان حوزه­های مختلف تمدنی بشر افزود و طبعا صنعت گردشگری نیز به کمک همین جزئیات توسعه پیدا کرد.

دمکراسی را باید هنر تنظیم رابطه خلاقانه میان فرد و جامعه تعریف کرد به طوری که فرد بتواند زمینه لازم را برای حضور خلاق و پر انگیزه خود فراهم سازد. این رابطه از دو منظر کار و فراغت تنظیم می شود. در قلمرو فراغت این روابط به گسترش زبان ارتباطی زاینده و امید به آینده و در قلمرو کار به تحول در ساختارهای کار و... فرجام می یابد. به علاوه دمکراسی می تواند با حضور فعال فرد در جامعه نقش امنیت را از امری حکومتی به امری فرهنگی - اجتماعی بدل سازد.

کوچک بودن و نوشتن از انسان های بزرگ و بزرگوار وظیفه سنگینی است. امروز اما به رسم شخصیت پرمحبتش که همیشه با پرسش از دیگران، حتی افراد جوان و بی تجربه، درپی آموختن از آنها و نشر آموخته هایش بود، با جسارت، در سوگ از دست دادنش می نویسم.

همانگونه که در داستان لقمان حکیم، آنگاه که‌ برده بود و اربابش از او بهترین و بدترین غذای عالم را خواست، در هر دو حالت خوراک زبان را تهیه کرد، بودجه نیز می‌تواند بهترین و بدترین خوراک‌ اقتصادی-سیاسی و فرهنگی یک جامعه قلمداد شود: این برنامه‌ریزی اقتصادی با پشتوانه سیاسی، هم‌ می‌تواند جامعه‌ای را به خاک سیاه بکشاند و هم‌ می‌تواند مسیرهای ایمن‌بخش توسعه‌ای پایدار را به‌ او نشان دهد. بودجه می‌تواند به عنوان شاخص مهم و کنترل‌کننده برای تعدیل دو قدرت سیاسی و اقتصادی‌ مورد استفاده قرار گیرد، بطوری که هر قدرتی در جایگاه ویژه خود و با استعانت از نیروی تحلیل‌ انتقادی از نیروی اصلی خود بهره‌مند شود و در عین‌ حال می‌تواند موجب تمرکز یکی از این و شود و آثار بیمارگونه استبداد و تمرکزهای دلالی سرمایه را از خود بروز دهد.

فساد مقوله‌ایست که به دلیل فقدان یک سیستم‌ هدایت و رهبری مسلح به نقد و تحلیل، گاه چون‌ تقدیری ظهور می‌کند و گاه چون غده‌ای سرطانی از گوشه‌ای از سیستم؛ همچون خواستی که هنوز جایگاه‌ صحیح زمانی و مکانی ظهور خود را نیافته است.

مقدمه شاید تعجب‌آور باشد؛ امّا واقعیت و تجربه نشان‌ داده که رقابت تسهیلات آفرین است، و حمایت‌ محدودیت آفرین و ترمزکننده. توضیح این‌که چرا چنین است، نیز چندان مشکل نیست: در شرایط رقابت، محیط برای تکثیر منابع‌ آماده می‌شود و با هرچه بیشتر شدن منابع‌ امکان فعالیت همه جانبه کارآفرینی در افق‌های مختلف مولّد فراهم می‌شود که‌ نتیجه طبیعی آن …