تحلیل های تاریخی

فرهنگ بشری تاکنون دوره‌هایی بسیار طولانی و پیچیده را پشت‌ سر گذاشته است. یکی از درخشان‌ترین این دوره‌ها گذر از دوره شفاهی به دوره‌ کتابت است. مبداء دوره کتابت در فرهنگ بزرگ انسانی با پیدایش خط و بدنبال آن شکل‌گیری کتاب و کتابت آغاز می‌شود.

محسن قانع بصیری در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران عنوان کرد: ترجمه درست و مناسب از کتاب‌های مارکس در سال‌های پس از انقلاب در ایران منتشر شد. دانشجویان و علاقه‌مندان به فلسفه در سال‌های قبل از انقلاب حتی خواب داشتن و مطالعه کتاب‌های «هجدهم برومر لوئی بناپارت» و «دست‌نوشته‌های اقتصادی و فلسفی» را نیز نمی‌دیدند. وقتی این کتاب‌ها مطالعه نشوند، به هیچ عنوان نمی‌توان با بن‌مایه‌های اصلی فلسفه مارکس آشنا شد.

زمان به صورت مختلفی ظاهر می­ شود. اما دو صورت آن بسیار مهم­اند. یکی زمان فیزیکی یا زمان مقدر یعنی همان اکنون هایی که مستقل از ما در حال گذر است و سرانجام ما را می­بلعد و دیگر آن زمان که در مساحت شناختی درک می­کنیم. در این شماره و شماره­های بعدی به موضوع زمان می­پردازیم. به­ویژه توجه داشته باشیم که اختراع ساعت و جهانی شدن کاربرد آن بر سرعت ارتباطات و مبادلات میان حوزه­های مختلف تمدنی بشر افزود و طبعا صنعت گردشگری نیز به کمک همین جزئیات توسعه پیدا کرد.

نخستین جلد «تاریخ تحلیلی صنعت در ایران» به قلم محسن قانع بصیری منتشر می‌شود. نویسنده در این کتاب با طرح نظریه تمدن‌های چهارگانه به تحلیل تاریخ صنعت در ایران پرداخته است. قانع‌بصیری همچنین کتاب «پست‌مدرنیسم و تکنولوژی» را در دست تالیف دارد.

پرسش از اندیشه مارکس، پرسش از چگونگی تحولات اجتماعی است. بر این اساس تحلیل ما از اندیشه مارکس نیز با همین پرسش آغاز می‌شود. به طور کلی و در رابطه با اندیشه مارکس می توان موضوع تحولات اجتماعی را با یک پرسش اساسی آغاز کرد. از منظر اقتصاد سیاسی آیا موضوع تضاد میان کار و سرمایه می‌تواند به عنوان یک تضاد و تامل و اصلی در عصر سرمایه‌داری عمل کند یا آن که این تضاد نیز تابع موقعیتی است که نیروهای مولد در آن قرار دارند و پرسش هم این است که چرا باید در آنتاگونیسم این تضاد، تنها اقتصاد سیاسی وارد میدان شود و اثری از فرهنگ نیست.